| Legura ritana i nikla. Nitinol. pripada grupi legura koje se nazivaju legure sa memorijom. Ove legure imaju svojstva termičke i mehaničke memorije. Nitinol je legura čija svojstva i područja primjene jako zavise od procesa proizvodnje. U poluindustrijskim pogonima Metalurškog instituta u Zenici proizvedena ie legura Nitinol a ispitivanjem kvaliteta dobiiene legure Nitinol i povezivanjem tih rezultata sa tehnološkim parametrima proizvodnje i prerade pokušalo se odgovoriti na pitanje koji su to tehnološki parametri za date uslove bili od odlučujućeg uticaia na kvalitet i da li ie moguće i uz koje korekcije ovu leguru proizvoditi na Institutu. Rezultati ispitivanja su potvrdili da legura ima svojstva memorije oblika i superelastičnosti ali su te osobine prisutne na temperaturama ispod nule i njihove vrijednosti nisu bile na zadovoljavajućem nivou. Mehaničke osobine legure u austenitnom i martenzitnom stanju su bile na nivou vrijednosti datih u literaturi. Nitinol je moguće dobiti u poluindustriiskim pogonima Metalurškog instituta s tim da se posebna pažnja mora posvetiti fazi topljenja aure. |
Titanium and Nickel allov. Nitinol. belongs to the group of the allovs called memorv allovs, These allovs have propertv of thermal and mechanical memorv. Nitinol allov whose properties and application depend stronglv on a fabrication processes. Nitinol was produced in semi industrial conditions at the plant of the Metallurgical institute. The aim of this proiect was to give an ansvver to the guestion vvhich technological parameters are the most infiuental for the gualitv and is it possible and what kind of correction regarding literature instructions are needed for successful production of Nitinol at the Institute. The results of testing confirmed that the allov has a shape memorv and superelasticitv properties but temperature range this properties was under 0°C and their values were not on verv good level. Mechanical properties for martensite and austenite condition of allov are on the level of the values given in the literature for Nitinol. It is possible to get Nitinol in semi industrial conditions at the plant of the Insitute. but particular attention has to be given to melting phase of alloy. |